Tác giả: Cyril Widdershoven - đăng ngày 16 tháng 9 năm 2020, lúc 6:00 CH CDT trên Oilprice.com
Các nhà bảo vệ môi trường trên toàn thế giới sẽ có một ngày thực địa trong tuần này khi truyền thông quốc tế bắt được tin về các dự báo thị trường dầu trong Báo cáo triển vọng năng lượng 2020 của BP được công bố gần đây. Có vẻ như lý thuyết cổ điển về việc dầu sẽ lên đến đỉnh điểm đã trở lại nổi bật, cùng với việc BP chỉ ra rằng nhu cầu dầu có thể không bao giờ trở lại như mức năm 2019. Ngay khi báo cáo của BP đang được hoàn thiện, OPEC đã công bố báo cáo cắt giảm dự báo nhu cầu dầu toàn cầu 400.000 thùng/ngày cho năm 2020, dự đoán nhu cầu trung bình giảm 9,5 triệu thùng/ngày so với ước tính trước đó là 9,1 triệu thùng/ngày. Họ dự đoán nhu cầu sẽ tăng 6,6 triệu thùng/ngày vào năm 2021, cũng thấp hơn 400.000 thùng/ngày so với ước tính trước đó. Tập đoàn dầu mỏ đổ lỗi cho các vấn đề kinh tế liên quan đến COVID-19 về việc sửa đổi đi xuống. Trong khi báo cáo của OPEC đã tác động đến giá dầu, thì chính Triển vọng năng lượng năm 2020 của BP đã tạo ra những làn sóng lớn hơn. Cả hai đều cho rằng Hoa Kỳ sẽ phải đối mặt với những hạn chế đáng kể trong việc đưa nhu cầu dầu trực tuyến trở lại nhưng lạc quan hơn một chút về nhu cầu của châu Âu và Trung Quốc. Nhu cầu dầu của OECD được cho là sẽ từ từ phục hồi, nhưng nhu cầu từ ngành hàng không khó có thể phục hồi sớm.
Báo cáo gần đây nhất của họ không phải là lần đầu tiên BP - Công ty dầu mỏ lớn của Anh đưa ra tin tức trong những tháng gần đây với việc thúc đẩy một tương lai xanh hơn. Nhưng đánh giá triển vọng năng lượng của họ có lẽ là gây sốc nhất. Báo cáo chỉ ra rằng nếu các chính phủ tích cực hơn trong nỗ lực giảm lượng khí thải carbon, thì nhu cầu có thể không bao giờ phục hồi từ tình trạng sụt giảm hiện tại. Họ cũng cho biết rằng nhu cầu dầu có thể sẽ giảm đáng kể trong 30 năm tới, chủ yếu là do sự tăng trưởng của năng lượng tái tạo.
Mặc dù bức tranh mà báo cáo vẽ ra về sự suy giảm của ngành công nghiệp khai thác dầu mỏ đã thu hút được nhiều sự chú ý, nhưng có một số lý do khiến các dự báo của họ nên được nhìn nhận với sự hoài nghi.
Lý do đầu tiên là hiện tại, sự phá hủy nhu cầu mà chúng ta đang chứng kiến đã được thúc đẩy bởi COVID-19, một sự kiện Thiên nga đen - vào một thời điểm nào đó - sẽ giảm dần. Trong khi đó, nhiều người dường như quên rằng bức tranh nhu cầu vẫn ảm đạm ngay cả trước khi COVID xuất hiện, với quá nhiều dầu trên thị trường và trong kho dự trữ. Cuối cùng, IOC và OPEC sẽ phải hành động để chống lại tình trạng dư cung này và khi họ làm vậy, nhu cầu sẽ phản ứng tích cực.
Lý do thứ hai để nghi ngờ báo cáo này là một lý do kinh tế. Nhu cầu về năng lượng và điện đang tăng lên, không phải ở các nước OECD mà ở bên ngoài, chủ yếu ở Ấn Độ, Trung Quốc, MENA và Châu Phi. Những nguyên tắc cơ bản là không thể tránh khỏi. Sự gián đoạn kinh tế và thương mại do COVID gây ra thậm chí có thể thúc đẩy nhu cầu dầu và khí đốt, vì khả năng phân bổ lại các khu vực trung tâm sản xuất từ trọng tâm hiện tại của Trung Quốc có thể làm tăng nhu cầu năng lượng cho giao thông.
Thứ ba, giới truyền thông và các nhà phân tích cần bắt đầu phân chia các đánh giá về dầu khí giữa hai khối chính, IOC (gồm: Shell, Chevron, BP, Exxon, ENI và Total) và NOC (gồm: Aramco, ADNOC, Gazprom, v.v.). Tương lai của IOC có thể giống như BP vẽ nên, bởi vì thị trường tài chính và các nhà đầu tư ngày càng có ý thức về môi trường. Có khả năng các IOC phải đối mặt với sản lượng dầu (và khí đốt) cao nhất nếu các cổ đông tích cực và của truyền thông/chính phủ gây áp lực buộc họ phải trở nên xanh. Các khoản đầu tư thấp hơn kết hợp với doanh thu, tỷ suất lợi nhuận và cổ tức thấp hơn sẽ là mối đe dọa lớn. Tuy nhiên, các NOC và có thể là các công ty độc lập như Petrofac, có thể hướng tới một tương lai tươi sáng và thịnh vượng. Ngay cả khi nhu cầu về dầu và khí đốt vào một ngày nào đó lên đến đỉnh điểm, thì việc kêu gọi mua dầu NOC sẽ tăng lên. Sản lượng IOC thấp hơn sẽ làm chuyển nhu cầu sang NOC và các công ty đương nhiệm mới.
Tuy nhiên, nếu có, như BP và các nhà phân tích truyền thông chỉ ra, mối đe dọa về kịch bản nhu cầu dầu lên đến đỉnh điểm trong những năm tới, thì các IOC sẽ đổ máu. Việc thiếu các chiến lược chủ động và việc đánh giá quá cao sức mạnh của chính họ đã trở nên rõ ràng, ngay cả khi nó vẫn chưa được London, The Hague và một số nơi khác công nhận. Các loại dầu tích hợp của quá khứ sẽ bị loại bỏ hoặc thay thế bởi Bảy anh em mới của tương lai. Biên lợi nhuận và sức mạnh tài chính của họ khác nhau, khiến kịch bản dầu lên đến đỉnh điểm khó có thể xảy ra trong 10-15 năm tới.
Biên dịch: Bích Tuyền
Biên tập và hiệu đính: TS Huỳnh Đức Trường
Nguồn: https://oilprice.com/Energy/Crude-Oil/What-BP-Got-Wrong-About-Global-Oil-Demand.html
